Dyrektywa Omnibus uchwalona 27 listopada 2019 r. wprowadza wiele zmian w prawach konsumentów. Zmiany wprowadzane dyrektywą, a później implementowane do porządków prawnych państw członkowskich będą w znacznym stopniu wpływać na działalność przedsiębiorców. Zmiany będą w głównej mierze dotyczyć:

• zaprzestania wprowadzania konsumentów w błąd przez przedsiębiorców,

• ukrócenia nieuczciwych praktyk stosowanych przez sprzedawców,

• transparentności ze strony e-commerce w zakresie cen, opinii i promocji,

• zaprzestania sztucznego zawyżania cen.

Państwa członkowskie były zobowiązane do przyjęcia nowych przepisów do 28 listopada 2021 r. Zaimplementowane zmiany powinny być stosowane od 28 maja 2022 r. Polska nie dotrzymała tego terminu i projekt ustawy implementującej Dyrektywę trafił do Sejmu 11 lipca 2022 r. Jej zasady zaczną obowiązywać dopiero po wdrożeniu Dyrektywy w polski system prawny. Przewiduje się, że uchwalenie i wejście w życie ustawy nastąpi jesienią 2022 r.

Do czasu wejścia w życie przepisów implementujących dyrektywę Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej czy Prezes UOKiK nie będą mogli nakładać sankcji na działania przedsiębiorców sprzeczne z zapisami dyrektywy.

Informowanie o obniżkach cen

Dotychczas istniał obowiązek informowania o cenie produktu oraz o cenie za daną jednostkę miary stosowaną w danym państwie członkowskim. Problem pojawiał się, gdy sprzedawcy przed okresami świątecznymi lub przed „Black Friday” sztucznie zawyżali ceny, aby później w trakcie trwania obniżek, te ceny ponownie zmniejszyć. Dyrektywa Omnibus ma za zadanie ukrócić stosowanie takich metod, przez co znacznie poprawi się sytuacja konsumentów.

Nowe przepisy będą obowiązywać przedsiębiorców działających tradycyjnie, online jak i przedsiębiorców prowadzących telesprzedaż i sprzedaż katalogową. Mowa jest o sprzedawcach,  którzy bezpośrednio są stroną umowy z konsumentem. Oznacza to, że platformy typu porównywarki cen czy marketplace nie będą podlegać nowym przepisom.

Unijny ustawodawca przewiduje, w jakich przypadkach nie będzie konieczne podanie wcześniejszej ceny. Dotyczy to towarów o krótkiej dacie przydatności lub ulegających szybkiemu zepsuciu, towarów dopiero wprowadzanych na rynek lub gdy cena towaru jest stale obniżana w ramach jednej kampanii sprzedażowej.

Sankcje

Co może grozić przedsiębiorcy za brak poinformowania konsumentów o wcześniejszej cenie? Według przepisów dyrektywy, państwa członkowskie są zobowiązania do ustanowienia odpowiednich, odstraszających kar za naruszenie. Oznacza to, że Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej będzie mógł nałożyć na przedsiębiorcę karę w wysokości 20 000 zł. A gdy przedsiębiorca nie wykona trzykrotnie nowych obowiązków, Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej będzie mógł nałożyć karę w wysokości 40 000 zł.

Również Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów będzie mógł zbadać, czy praktyka stosowana przez przedsiębiorcę narusza przepisy dyrektywy, a co za tym idzie, czy narusza prawa konsumenckie, czy nie. Jeśli Prezes UOKiK uzna, że narusza, to będzie mógł nałożyć na takiego przedsiębiorcę karę wynoszącą do 10% obrotu osiągniętego w roku obrotowym  poprzedzający rok nałożenia kary.

Dodatkowo Prezes UOKiK będzie mógł nałożyć karę pieniężną w wysokości 2 milionów złotych na osobę, która w ramach sprawowania swojej funkcji dopuściła się naruszenia praw konsumenckich.